بذر گوجه درختی

بذر گوجه گلخانه ای را می توان یکی از پر کاربرد ترین نمونه از بذر های قابل کشت در گلخانه دانست. زیرا گوجه یک کشت ریسک پذیر بوده و نمی توان در هر منطقه ای در فضای آزاد آن را کشت کرد. این موضوع به خاطر حساسیت های بسیار زیادی می باشد که گوجه فرنگی به رطوبت و هوای سرد دارد.

معمولا پس از بارش باران لکه هایی بر روی گوجه فرنگی ایجاد می شود و باعث خراب شدن آن می شود. این موضوع می تواند برای کشاورز ضرر و زیان بسیار زیادی را به دنبال داشته باشد. به همین خاطر چندین سال است که کشت گوجه فرنگی در فضای باز رو به کاهش و کاشت گوجه فرنگی در گلخانه رو به افزایش می باشد.

بذر گوجه گلخانه ای معمولا تفاوت هایی با بذر های معمولی گوجه فرنگی دارد. معمولا بذر گوجه گلخانه ای می تواند مقاومت بسیار بیشتری به بیماری های مختلف داشته باشد. بدین ترتیب افرادی که اقدام به کاشت بذر گوجه گلخانه ای می کنند، این امکان را دارند که به سود دهی بسیار بیشتری دست یابند. زیرا می توانند گوجه های فراوانی در مساحت بسیار کمی تولید کرده و از طرفی این گوجه ها کیفیت بسیار بالایی نیز دارند.

بدین ترتیب مشتری پسند بوده و به راحتی می توان آنها را در بازار عرضه کرد. داشتن چنین قابلیت هایی باعث شده تا در ۱۰ سال گذشته تمایل کشاورزان برای کشت گوجه فرنگی در فضای باز به حداقل و میل آنها به کاشت بذر گوجه گلخانه ای به حداکثر برسد. بدین ترتیب در این چند سال اخیر افرادی که گوجه فرنگی گلخانه ای کاشته اند، توانسته اند از نظر اقتصادی پیشرفت های بسیار خوبی را تجربه نمایند.

گلخانه مناسب برای کاشت بذر گوجه گلخانه ای

امروزه گلخانه هایی برای انواع صیفی جات می توان احداث کرد و در برخی موارد نیز ممکن است یک گلخانه به صورت اختصاصی برای یک نوع صیفی جات مانند گوجه فرنگی احداث شود. بهتر است گلخانه هایی که برای کشت گوجه فرنگی ساخته می شوند، ارتفاع ۵ الی ۶ متری داشته باشند. زیرا این ارتفاع کمک می کند تا بتوان میزان بهره وری گلخانه را افزایش داد.

گلخانه هایی که ارتفاع آنها از ۵ متر کمتر می باشند، بازدهی کمتری داشته و این موضوع می تواند در طولانی مدت منجر به ضرر و زیان های بسیار زیادی بشود. از این رو اغلب شرکت هایی که در حوزه احداث گلخانه فعالیت دارند، زمانی که هدف از ایجاد گلخانه کشت بذر گوجه گلخانه ای باشد، ارتفاع را از ۵ متر بیشتر انتخاب می کنند.

هنگامی که ارتفاع گلخانه افزایش می یابد، می توان گفت هزینه های ساخت گلخانه ۳۰ درصد افزایش می یابند. این در حالی است که با افزایش ارتفاع گلخانه می توان میزان سود را تا ۸۰ درصد افزایش داد. بدین ترتیب با یک حساب و کتاب ساده و سر انگشتی می توان متوجه این موضوع شد که هر چه گلخانه به استاندارد های جهانی نزدیک تر باشد، می توان سود دهی را نیز افزایش داد.

بدین ترتیب قبل از انتخاب بذر گوجه گلخانه ای، باید به فکر احداث یک گلخانه استاندارد باشیم. گلخانه باید در برابر باد، خاک، سرما، گرما و… نیز ایمن باشد. با فراهم کردن چنین شرایطی و انتخاب بهترین بذر گوجه گلخانه ای، می توان حجم بار دهی گوجه های گلخانه ای را افزایش داد. رعایت نکات و اصول ساده می تواند کمک کند تا بتوان با کمترین هزینه ممکن، بیشترین سود را کسب کرد.

زمان مناسب برای کاشت بذر گوجه گلخانه ای

برای انتخاب زمان مناسب جهت کاشت بذر گوجه گلخانه ای باید شرایط بسیار مختلفی را سنجید تا بتوان به بهترین انتخاب رسید. برای اینکه بدانیم چه موقع می توان اقدام به کاشت بذر گوجه گلخانه ای بکنیم، باید ابتدا شرایط آب و هوایی منطقه مورد نظر را بررسی کنیم. از طرفی دیگر باید قیمت گوجه فرنگی در فصول مختلف نیز مورد بررسی قرار بگیرند و زمانی گوجه گلخانه ای آماده برداشت باشد که قیمت گوجه در بازار بالا باشد تا بتوان به سود بیشتری رسید.

البته شرایطی مانند رقم بذر گوجه گلخانه ای نیز بر روی زمان کاشت بذر گوجه تاثیر گذار می باشد. برخی از بذر ها ممکن است زودرس باشند و بعضی از آنها نیز ممکن است دیر رس باشند. بدین ترتیب باید از نحوه رشد و زمان بار دهی رقم انتخاب شده نیز اطلاعات کافی در اختیار داشته باشیم، در غیر این صورت ممکن است زمان مناسبی برای کاشت بذر گوجه گلخانه ای انتخاب نشود.

کشت بهاره گوجه فرنگی

به طور معمول در اغلب مناطق کشور فقط در ۲ موقع از سال می توان اقدام به کاشت بذر گوجه گلخانه ای کرد. اولین بار فصل بهار بوده و دفعه دوم نیز در فصل پاییز می باشد. کاشت بذر گوجه گلخانه ای در فصل پاییز را کشت بهاره و کاشت بذر گوجه گلخانه ای در فصل بهار را کشت پاییزه می نامند.

دلیل این نوع نامگذاری زمان برداشت گوجه گلخانه ای می باشد، زیرا کشت بهاره را در فصل بهار و کشت پاییزه را در فصل پاییز برداشت می کنند. در کشت بهاره از اول آبان تا اول آذر کاشت بذر در سینی های نشاء آغاز می شود. سپس در دی ماه نشاء های آماده را به زمین اصلی منتقل می کنند. از اواخر اسفند تا اواخر خرداد ماه نیز می توان این کشت را برداشت کرد. بدین ترتیب ۳ الی ۴ ماه می توان از بذر گوجه فرنگی در کشت بهاره برداشت کرد.

کشت پاییزه گوجه فرنگی

در اواخر خرداد ماه می توان بذر گوجه گلخانه ای را درون سینی های نشاء برای کشت پاییزه کاشت. از اول تا اواخر مرداد نیز می توان نشاء های آماده را به زمین اصلی منتقل کرد. اواسط مهر ماه می توان برداشت کشت پاییزه را آغاز کرده و این کار تا اواسط آذر نیز ادامه دارد. در منطقی از کشور که هوای خیلی گرم و یا خیلی سرد دارند، بهتر است در طول سال یک کشت انجام شود و این کشت بینابین دو کشت معرفی شده باشد. این کشت را معمولا کشت بینابین نیز می نامند.

روش های مختلف کاشت گوجه فرنگی گلخانه ای

کشت مستقیم
در کل از دو روش می توان برای کاشت بذر گوجه فرنگی استفاده کرد. روش اول کاشت بذر به صورت مستقیم در داخل زمین می باشد. این روش نیاز به مهارت بسیار بالایی داشته و نیاز است تا آب، نور، و دمای مورد نیاز بذر را فراهم نموده تا بتوان شاهد رشد بوته گوجه فرنگی بود. با توجه به اینکه احتمال بروز مشکلات در این روش بسیار زیاد می باشد، لذا تقریبا کمتر کسی در کشت گلخانه ای از این روش استفاده می کند. البته در روش کشت گوجه فرنگی در فضای باز هنوز هم این روش مرسوم بوده اما برای کشت گوجه فرنگی گلخانه ای از این روش استفاده می شود.

کشت غیر مستقیم
کشت غیر مستقیم روشی است که در گلخانه ها مرسوم تر از کشت مستقیم می باشد. در این روش معمولا بذر گوجه توسط دستگاه های مخصوص در سینی های نشاء کاشته می شود. پس از مراقبت های ویژه از بذر در سینی های نشاء بوته گوجه فرنگی رشد کرده و به اندازه دلخواه می رسد. پس از رسیدن بوته گوجه فرنگی به اندازه مناسب، منی توان آن را نشاء کرد. نشاء کردن شامل انتقال بوته ها به زمین اصلی می باشد.

در روش کشت غیر مستقیم معمولا کشاورز می تواند به راحتی شاهد رشد سریع بوته گوجه فرنگی باشد. زیرا بوته آماده را درون زمین کشت می کند و نیازی به صبر برای سبز شدن بذر گوجه گلخانه ای نمی باشد. روش کشت غیر مستقیم در سال های اخیر تبدیل به روشی کاملا کاربردی برای کشت انواع صیفی جات از جمله خیار، بادمجان، انواع کلم و… شده است.

این موضوع باعث شده تا مراکز کشت نشاء صیفی جات در شهر های مختلف احداث شده و بذر ها را درون سینی های مخصوص قرار داده و نشاء آماده را تحویل کشاورزان

می دهند. این کار باعث سرعت عمل بیشتر کشاورز و توانایی کشت مجدد در زمین ها را افزایش می دهد. به خاطر مزیت هایی که روش کشت غیر مستقیم دارد، معمولا کشاورز نیز این روش را بیشتر می پسندد.

بدین ترتیب در شهر هایی که کشاورزی دارای رونق بسیار خوبی است، روش کشت غیر مستقیم تبدیل به روش اصلی کشت محصولات کشاورزی از جمله صیفی جات شده و این موضوع باعث شده تا مراکز تکثیر و پرورش نشاء، مشتری اصلی بذر گوجه گلخانه ای در سراسر کشور باشند. البته در برخی از شهر ها نیز خرید بذر بر عهده کشاورز بوده و این مراکز بذر های تهیه شده توسط کشاورز را در سینی های نشاء می کارند.

عوامل محیطی موثر بر جوانه زنی بذر گوجه گلخانه ای

مراکز تولید نشاء باید کنترل دقیقی بر روی عوامل مختلف محیطی داشته باشند. زیرا وجود هر کدام از عوامل مختلف محیطی در زمان مناسب، می تواند به جوانه زنی و رشد بوته گوجه فرنگی کمک کند. بدین ترتیب نیاز است تا با همه عوامل محیطی و نیاز به آنها در زمان های مختلف آشنا شد.

دما

درجه حرارت یکی از مهمترین پارامتر ها برای جوانه زنی بذر گوجه فرنگی به شمار می رود. به همین خاطر در هنگام کاشت بذر گوجه گلخانه ای باید به دمای داخل گلخانه توجه ویژه ای بشود. زیرا کم بودن بیش از حد و یا زیاد بودن دمای گلخانه می تواند باعث جلوگیری از جوانه زنی مناسب و به موقع بذر گوجه گلخانه ای بشود.

بدین ترتیب در صورتی که هوای داخل گلخانه سرد تر از حد مجاز باشد، باید به کمک وسایل گرمایشی و در صورتی که دمای داخل گلخانه گرم تر از حد مجاز باشد، با روش مناسب دما را به حد مطلوب و مورد نظر رساند. دمای ۲۵ الی ۳۰ درجه را می توان مناسب ترین دما برای جوانه زنی بذر گوجه گلخانه ای دانست. سرد شدن بیش از حد دما می تواند جوانه زنی را به عقب بیندازد.

نور

نور یکی از پارامترهایی است که پس از جوانه زنی باید برای بوته گوجه فرنگی تامین شود. بدین ترتیب زمانی که بذر گوجه در داخل خاک قرار دارد و جوانه زنی را نیز شاهد نمی باشیم، نیازی به نور طبیعی و یا مصنوعی نمی باشد. رسیدن نور به بوته گوجه فرنگی پس از جوانه زنی، باعث غذا سازی و انجام فتوسنتز می شود. این موضوع از ایجاد رقابت نوری بین بوته های مختلف نیز به طور جدی جلوگیری می کند.

آبیاری

یکی از عواملی که بر روی جوانه زنی بذر گوجه تاثیر گذار می باشد، آبیاری است. بستری که بذر داخل آن کشت می شود نباید به صورت کامل خشک شود. بدین ترتیب به صورت روزانه باید بررسی های لازم انجام شود و در صورت لزوم آبیاری انجام شود. معمولا در روزهایی که هوا بسیار گرم بوده، ممکن است در روز چند مرتبه آبیاری هم نیاز باشد. این در حالی است که در روز های سرد سال ممکن است هر ۲ الی ۳ روز یک بار نیاز به آبیاری تشخیص داده شود.

میزان رطوبت

میزان رطوبت موجود در گلخانه باید به طور دقیق اندازه گیری شود و اگر از محدوده مجاز کمتر و یا بیشتر باشد، اقدامات لازم برای تنظیم شدن آن انجام شود. به طور معمول میزان رطوبت گلخانه باید بین ۶۰ الی ۸۰ درصد باشد.